Nauczyciel wychowania fizycznego często prywatnie wyjeżdża ze swoją córką na turnieje golfa. Córka jest uczennicą szkoły. Czy wójt, jako przedstawiciel organu prowadzącego, może zwalniać nauczyciela i nakazać dyrektorowi szkoły wyznaczania płatnych zastępstw za tego nauczyciela? Nauczyciel z kolei ma dzień usprawiedliwiony i płatny. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że z powodu jego częstych nieobecności w pracy nie będzie zrealizowana min. ilość godz. w-f-u. Jak w tej sytuacji ma postąpić dyrektor?

Zgodnie z:

- art. 39 ust. 3 ustawy o systemie oświaty dyrektor szkoły jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami.

- art. 7 ust. 1 Karty Nauczyciela dyrektor szkoły jest przełożonym służbowym wszystkich pracowników szkoły.

Dyrektor szkoły wykonuje zatem wszelkie zadania wynikające ze stosunku pracy z zatrudnionymi nauczycielami. Do jego kompetencji należy m.in. decydowanie o zwolnieniu nauczyciela z prowadzenia zajęć i wyznaczanie płatnych zastępstw.

Wójt może zwrócić się do dyrektora z wnioskiem o zwolnienie nauczyciela z zajęć w danym dniu w celu wskazanym we wniosku, ale to dyrektor podejmuje ostateczną decyzję w tej sprawie, gdyż oprócz uprawnień kierowniczych, odpowiedzialny jest za prawidłowy przebieg procesu dydaktycznego.

Gdyby córka nauczyciela - uczennica szkoły - brała udział w truniejach, reprezentując szkołę, wówczas nauczyciel mógłby sprawować funkcję opiekuna ucznia. Jeżeli są to jednak wyjazdy prywatne, to nie ma żadnej podstawy do tego, aby nauczyciela zwolnić z prowadzenia zajęć. 

Przepisy prawa pracy, zarówno oświatowe, jak i ogólne nie przewidują takiej możliwości. Nauczyciel może wystąpić do dyrektora z wnioskiem o udzielenie urlopu bezpłatnego, jednak udzielić go można jedynie nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze oraz pod warunkiem, że nie spowoduje to zakłócenia toku pracy szkoły:

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 19 grudnia 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania nauczycielom urlopów dla dalszego kształcenia się, dla celów naukowych, artystycznych, oświatowych i z innych ważnych przyczyn oraz ulg i świadczeń związanych z tym kształceniem, a także organów uprawnionych do ich udzielania:

§ 12. 1. Nauczyciel może otrzymać urlop bezpłatny dla celów naukowych, oświatowych, artystycznych albo z innych ważnych przyczyn.

2. Urlop, o którym mowa w ust. 1, udzielany jest przez dyrektora na umotywowany wniosek nauczyciela na czas określony, pod warunkiem że nie spowoduje to zakłócenia toku pracy szkoły.