Uczeń klasy V szkoły podstawowej ogólnodostępnej posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na sprzężenie (niepełnosprawność intelektualną w stopniu lekkim oraz niepełnosprawność ruchową). Uczeń ten stanowi jednoosobowy oddział (arkusz organizacji szkoły). Zajęcia dla tego ucznia odbywają się w systemie łączonym z klasą VI. Z tytułu łączenia zgodnie z rozporządzeniem MEN w sprawie szczegółowej organizacji szkół uczeń klasy V 50% zajęć z danego przedmiotu realizuje indywidualnie. W orzeczeniu występuje wskazanie objęcia ucznia pomocą PP w trakcie bieżącej pracy, a także zajęciami specjalistycznymi, korekcyjno-kompensacyjnymi, dydaktyczno-wyrównawczymi. Jak zastosować to zalecenie poradni? Czy te zapisy świadczą o tym, że wymieniony rodzaj zajęć należy prowadzić z uczniem indywidualnie? Obecnie uczeń korzysta z terapii psychologicznej w PPP (zgodnie z sugestią specjalistów, nauczycieli uczących zawartych w IPET) z powodu problemów związanych z przyswajaniem podstawy programowej. Wstępna informacja od specjalisty to wskazanie do ponownego badania i możliwa zmiana orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu umiarkowanym. W roku szkolnym 2021/2022 dziecko będzie już uczniem klasy VI. Jeżeli nastąpi zmiana orzeczenia, to również zmiana podstawy programowej, inny ramowy plan nauczania. Czy zajęcia powinny być organizowane w systemie łączonym i nadal zastosujemy zapisy rozporządzenia? Na czym będzie polegała odrębna organizacja pracy z tym uczniem tak, aby zapewnić mu optymalne warunki uczenia się i rozwoju? Zgodnie z zaleceniami MEN w celu kompleksowego wsparcia uczniów po powrocie do szkoły będą organizowane zajęcia wspomagające. Jaką liczbę godzin zajęć wspomagających należy przyznać dla ww. ucznia stanowiącego jednoosobową klasę, jeżeli liczba godzin na oddział wynosi od 10 do 15? Czy optymalna i dopuszczalna byłaby liczba 5 godzin? Mimo sugestii szkoły i PPP rodzic na chwilę obecną nie bierze pod uwagę placówki specjalnej.

W indywidualnym programie terapeutyczno-edukacyjnym, po dokonaniu wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania ucznia, należy uwzględnić formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej przez szkołę na rzecz ucznia. Poradnia zaleca jej wykonywanie w ramach bieżącej pracy z uczniem, zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne, których zakres i wymiar należy ustalić zgodnie z indywidualnymi potrzebami konkretnego ucznia, po ich zbadaniu (§ 6 ust. 1 pkt 3 i ust. 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym, Dz.U. z 2020 r., poz. 1309 oraz § 3 ust. 1 i § 7 ust. 1 pkt 3 i 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, Dz.U. z 2020 r., poz. 1280). Takie czynności i zajęcia wobec dziecka z orzeczeniem stanowią obowiązki szkoły – nie zwalnia z nich korzystanie z terapii w poradni poza szkołą, chyba że rodzic wyraźnie nie zgodzi się na uczestnictwo w zajęciach w szkole; należy je prowadzić co do zasady indywidualnie, z tym że zajęcia korekcyjno-kompensacyjne można zorganizować dla grupy do 5 uczniów, a dydaktyczno-wyrównawcze – do 8 uczniów, o ile w szkole są inni uczniowie, dla których tego typu zajęcia są prowadzone z tego samego zakresu.

W przypadku uzyskania orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu umiarkowanym uczeń będzie realizował inną podstawę programową oraz, przede wszystkim, z przewagą zajęć o innych nazwach i wymiarach niż oddział ogólnodostępny, co wynika również z odmiennego ramowego planu nauczania – załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r., poz. 356 ze zm.) oraz załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. z 2019 r., poz. 639 ze zm.). W związku z tym na zajęciach w klasie łączonej uczeń z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym będzie mógł uczestniczyć tylko w wychowaniu fizycznym i ewentualnie w zajęciach w ramach godzin do dyspozycji dyrektora lub z religii/etyki. Niemożliwe jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, na czym będzie polegała odrębna organizacja pracy z tym uczniem, tak aby zapewnić mu optymalne warunki uczenia się i rozwoju, ponieważ nieznane są zalecenia poradni dla ucznia, jego indywidualne potrzeby, a także to, jaką treść będzie miał nowy IPET, który będzie musiał zostać opracowany po ponownej wielospecjalistycznej ocenie funkcjonowania ucznia.

Zajęcia wspomagające nie są organizowane dla ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym w szkole podstawowej (§ 10f ust. 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, Dz.U. z 2020 r., poz. 493 ze zm.). Gdyby natomiast uczeń nie uzyskał nowego orzeczenia poradni, to bierze udział tylko w zajęciach z oferty szkoły, którymi są zainteresowani rodzice i złożą w tym zakresie pisemną deklarację (§ 10g ust. 4 ww. rozporządzenia), gdy grupa międzyoddziałowa lub międzyklasowa z danych zajęć wynosi co najmniej 10 uczniów (§ 10g ust. 6 ww. rozporządzenia). Tygodniowa liczba godzin zajęć nie jest ustalana dla ucznia, ale w całej szkole nie może przekroczyć iloczynu 2 godzin i liczby oddziałów IV–VIII w szkole w SIO w dniu 31 marca 2021 r. (§ 10g ust. 9 pkt 2 ww. rozporządzenia).