Dokumentacja dyrektora
Placówki oświatowe
Plany pracy
Kalendarz
Nadzór pedagogiczny
- Plany nadzoru pedagogicznego 2023/2024
- Wzory dokumentów kontrolnych 2023/2024
- Sprawozdania z realizacji planu nadzoru pedagogicznego 2022/2023
Kontrola i wspomaganie
Zarządzanie placówką
- Statuty, koncepcje pracy, uchwały
- Ochrona danych osobowych
- Procedury, regulaminy, wnioski
- Wypadki w placówkach, bezpieczeństwo
- Finanse i majątek
Zarządzanie kadrą
- Dokumentacja kadrowa
- Awans zawodowy
- Ocena pracy nauczyciela
- Działalność zespołów przedmiotowych i zadaniowych
- Konkurs na dyrektora
Kontrola zarządcza
- Kontrola zarządcza w pigułce
- Standardy grupy A
- Standardy grupy B
- Standardy grupy C
- Standardy grupy D
- Standardy grupy E
Dydaktyka
SZKOLENIA WIDEO
NIEZBĘDNIK PRAWNY
PORADA PRAWNA
Jak wyglądają regulacje nowego rozporządzenia w sprawie warunków i sposobu organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim?
Orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych
Zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze organizuje się dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, posiadających orzeczenie o potrzebie takich zajęć wydane przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradniach specjalistycznych.
W porównaniu z dotychczasowym stanem prawnym doprecyzowano zatem, że podstawę formalno-prawną do objęcia dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim zajęciami rewalidacyjno-wychowawczymi stanowi orzeczenie wydane przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną (specjalistyczną).
Orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych wydają zespoły działające w poradniach właściwych ze względu na miejsce zamieszkania dziecka na okres do 5 lat.
Orzeczenie określa zalecane:
- elementy zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, na które należy położyć szczególny nacisk w pracy z dzieckiem,
- metody i sposoby realizacji tych zajęć,
- formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w tym pomocy udzielanej rodzicom.
Organizacja zajęć rewalidacyjno-wychowawczych
Zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze ujęto w ramy roku szkolnego: od 1 stycznia 2014 r. należy je organizować od początku roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 3 lata, do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończy 25 lat.
Dotychczasowa regulacja stanowiła, że zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze organizuje się dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim w wieku od 3 do 25 lat, co de facto oznaczało nakaz objęcia nimi dziecka od dnia ukończenia 3. roku życia do dnia ukończenia 25. roku życia.
Stwarzało to istotne trudności organizacyjne, związane np. z koniecznością rozpoczęcia zajęć w okresie wakacji, które stanowią nie tylko przerwę w funkcjonowaniu szkoły, ale też ustawowo gwarantowany okres urlopu pracujących w niej nauczycieli.
Dotychczasowa zasada obowiązuje jeszcze do 31 grudnia 2013 r., z uwagi na konieczność zagwarantowania odpowiedniego okresu prowadzenia zajęć dla dotychczasowych uczestników (maksymalnie 22 lata) oraz zapewnienia stabilności w odniesieniu do planów finansowych realizowanych przez jednostki organizacyjne prowadzące te zajęcia.
Zgodnie z art. 16 ust. 7 ustawy o systemie oświaty udział w tych zajęciach dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, objętych obowiązkiem rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązkiem szkolnym lub obowiązkiem nauki, uznaje się za spełnianie tych obowiązków.
Cele i zakres zajęć rewalidacyjno-wychowawczych
Cele i zakres zajęć określono analogicznie, jak dotychczas. Celem zajęć jest:
- wspomaganie rozwoju uczestników,
- rozwijanie zainteresowania otoczeniem,
- rozwijanie samodzielności funkcjonowania w codziennym życiu
– stosownie do możliwości psychofizycznych oraz indywidualnych potrzeb rozwojowych.
Zakres zajęć rewalidacyjno-wychowawczych powinien obejmować główne sfery funkcjonowania osoby z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, tj. w szczególności:
- naukę nawiązywania kontaktów w sposób odpowiedni do potrzeb i możliwości uczestnika zajęć,
- kształtowanie sposobu komunikowania się z otoczeniem na poziomie odpowiadającym indywidualnym możliwościom uczestnika zajęć,
- usprawnianie ruchowe i psychoruchowe w zakresie dużej i małej motoryki, wyrabianie orientacji w schemacie własnego ciała i orientacji przestrzennej,
- wdrażanie do osiągania optymalnego poziomu samodzielności w podstawowych sferach życia,
- rozwijanie zainteresowania otoczeniem, wielozmysłowe poznawanie otoczenia, naukę rozumienia zachodzących w nim zjawisk, kształtowanie umiejętności funkcjonowania w otoczeniu,
- kształtowanie umiejętności współżycia w grupie,
- naukę celowego działania dostosowanego do wieku, możliwości i zainteresowań uczestnika zajęć oraz przejawianej przez niego aktywności.
Indywidualny program zajęć rewalidacyjno-wychowawczych
W porównaniu z dotychczasowym stanem prawnym uszczegółowiono regulacje dotyczące zawartości i sposobu opracowywania programu zajęć rewalidacyjno-wychowawczych. Dla każdego uczestnika odrębnie opracowuje się indywidualny program zajęć, który zawiera w szczególności (odpowiednio do potrzeb można w nim zawrzeć także inne elementy):
- cele realizowanych zajęć,
- metody i formy pracy z uczestnikiem zajęć,
- zakres współpracy z rodzicami (opiekunami prawnymi) uczestnika zajęć.
Indywidualny program zajęć opracowują prowadzący zajęcia nauczyciele we współpracy z psychologiem oraz, w zależności od potrzeb, z innymi specjalistami pracującymi z dziećmi i młodzieżą. Podstawę dla opracowania programu stanowią:
- diagnoza oraz zalecenia zawarte w wydanym przez poradnię orzeczeniu o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych,
- obserwacje funkcjonowania uczestnika zajęć.
Nauczyciele prowadzący zajęcia mają obowiązek dokonywać okresowej oceny funkcjonowania uczestnika zajęć, nie rzadziej niż dwa razy w roku szkolnym na podstawie dokumentacji zajęć, w tym indywidualnego programu zajęć. W razie potrzeby należy wówczas zmodyfikować indywidualny program zajęć, odpowiednio do potrzeb rozwojowych i możliwości psychofizycznych uczestnika.
Wymiar zajęć rewalidacyjno-wychowawczych
Uelastyczniono i doprecyzowano przepisy określające wymiar zajęć rewalidacyjno-wychowawczych. Zajęcia są prowadzone w formie indywidualnej lub zespołowej, są organizowane we współpracy z rodzicami (prawnymi opiekunami). Zajęcia zespołowe prowadzi się w zespołach liczących od 2 do 4 uczestników. Godzina zajęć trwa 60 minut.
Minimalny wymiar zajęć wynosi:
dla zajęć zespołowych – 20 godzin tygodniowo, nie więcej niż 6 godzin dziennie;
dla zajęć indywidualnych – 10 godzin tygodniowo, nie więcej niż 4 godziny dziennie.
Dzienny czas trwania zajęć ustala dyrektor odpowiednio przedszkola, szkoły lub ośrodka, w których zorganizowano zajęcia, we współpracy z rodzicami (prawnymi opiekunami), uwzględniając indywidualne potrzeby i możliwości psychofizyczne uczestnika.
Dokumentowanie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych
Zachowano dotychczasowe regulacje normujące dokumentowanie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych. Dokumentacja zajęć obejmuje:
- orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych wydane przez poradnię;
- dziennik zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla każdego zespołu lub dziennik indywidualnych zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla każdego uczestnika zajęć, prowadzone - zgodnie z przepisami w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji;
Zeszyt obserwacji
Zeszyt obserwacji – prowadzony odrębnie dla każdego uczestnika zajęć przez nauczycieli mających z nim zajęcia – powinien zawierać informacje na temat:
- zmian w zakresie dużej motoryki (postawa, lokomocja, koordynacja ruchów);
- zmian w zakresie małej motoryki (koordynacja ruchów rąk, koordynacja wzrokowo-ruchowa, manipulacja);
- podejmowania aktywności własnej (niekierowanej);
- koncentracji uwagi podczas aktywności spontanicznej (w zabawie, podczas wykonywania zadania), w tym czasu tej koncentracji;
- współdziałania w różnych sytuacjach, w tym czasu tego współdziałania;
- opanowywania nowych umiejętności (tempo, trwałość, stopień trudności);
- dominującego nastroju i emocji;
- gotowości do kontaktów (rodzaje i kierunek kontaktów);
- umiejętności w zakresie samoobsługi;
- udziału w czynnościach porządkowych;
- zachowań trudnych (opis zachowań trudnych i sytuacji, w których występują, reakcje nauczyciela na zachowania trudne, zmiany w zachowaniu);
- sposobów komunikowania się;
- innych istotnych zachowań.
Podmioty, w których mogą być organizowane i prowadzone zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze
Podmioty te wskazuje co do zasady art. 7 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.
W systemie oświaty jednostkami organizacyjnymi powołanymi do prowadzenia takich zajęć są:
- ośrodki umożliwiające dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi, realizację odpowiednio obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, nazywane ośrodkami rewalidacyjno-wychowawczymi;
- przedszkola, w tym przedszkola specjalne;
- szkoły, w tym szkoły specjalne.
Wychowankami ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych mogą być dzieci i młodzież w wieku od 3 do 25 lat. Szczegółowe zasady funkcjonowania publicznych ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych określają przepisy rozporządzenia w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach.
Zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze mogą być także organizowane w domu rodzinnym dziecka lub w następujących jednostkach organizacyjnych nienależących do systemu oświaty:
- placówkach opiekuńczo-wychowawczych,
- domach pomocy społecznej,
- podmiotach leczniczych.
Warunki niezbędne do prowadzenia zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, w tym również w zakresie opieki, zapewniają podmioty, w których organizowane są zajęcia, a w przypadku zajęć organizowanych w domu rodzinnym – rodzice (prawni opiekunowie).
Dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo w stopniu głębokim, przebywającym w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, domach pomocy społecznej, podmiotach leczniczych oraz w domach rodzinnych, na wniosek kierowników wymienionych podmiotów lub rodziców (prawnych opiekunów), udział w zajęciach zapewnia jednostka samorządu terytorialnego, do której zadań własnych należy zakładanie i prowadzenie odpowiednio przedszkola specjalnego lub szkoły specjalnej. Jest to jednostka właściwa ze względu na siedzibę lub miejsce położenia danego podmiotu albo miejsce zamieszkania rodziców (prawnych opiekunów).
W domach rodzinnych nie organizuje się zajęć zespołowych. Zajęcia w wymienionych podmiotach oraz w domu rodzinnym organizuje dyrektor jednostki systemu oświaty (przedszkola, szkoły, ośrodka), który zapewnia nauczycieli do prowadzenia tych zajęć.
Zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze mogą także organizować podmioty wymienione w art. 1 ust. 2 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, tj. stowarzyszenia i inne organizacje społeczne, fundacje, samorządy zawodowe, kościoły i inne związki wyznaniowe oraz grupy samopomocy pacjentów i ich rodzin, a także inne osoby fizyczne i prawne.
W przypadku zajęć rewalidacyjno-wychowawczych organizowanych w szkole, w tym szkole specjalnej, zajęcia organizuje się w szkole położonej najbliżej miejsca zamieszkania lub pobytu dziecka. Organizuje je dyrektor tej szkoły. Zajęcia te należy uwzględnić w danym roku szkolnym w arkuszu organizacji szkoły.
Kwalifikacje do prowadzenia zajęć rewalidacyjno-wychowawczych
Kwalifikacje posiada osoba, która:
- ukończyła studia wyższe w zakresie oligofrenopedagogiki lub
- ma kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkole, a ponadto ukończyła studia podyplomowe lub kurs kwalifikacyjny w zakresie oligofrenopedagogiki, lub
ukończyła zakład kształcenia nauczycieli w specjalności oligofrenopedagogika.
Opiekę w czasie prowadzenia zajęć sprawuje pomoc nauczyciela, z wyjątkiem zajęć prowadzonych w domu rodzinnym. Opiekę niezbędną w czasie prowadzenia zajęć w domu rodzinnym zapewniają rodzice (prawni opiekunowie). Szkoła ma także zapewnić warunki do prowadzenia zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, z wyjątkiem sytuacji, gdy zajęcia są organizowane w domu rodzinnym i warunki zapewniają rodzice (prawni opiekunowie).
Jeśli napotkaliście Państwo na podobny problem i chcielibyście uzyskać indywidualną poradę ekspercką - prosimy o zadanie pytania ekspertom.
Jeśli chcecie Państwo w nieograniczonym stopniu korzystać z indywidualnych
porad prawnych dostosowanych do potrzeb placówki prosimy o wykupienie
abonamentu.
Gwarantujemy zgodność z obowiązującymi
przepisami prawa.
PODOBNE PROBLEMY
- W Monitorze Prawnym Dyrektora (nr 4-z kwietnia) znajduje się artykuł nt. organizacji kiermaszu i przeprowadzania loterii. Wyjaśnienia, które tam znalazłam dotyczą organizowania tych akcji przez szkołę, jako jednostkę budżetową. 1. Proszę o informację, czy jeśli organizatorem kiermaszu jest samorząd uczniowski, zysk z niego musi wpłynąć na rachunek dochodów szkoły? 2.Jak przedstawia się sytuacja, jeśli impreza dochodowa organizowana jest przez radę rodziców? Czy dochodowa działalność rady rodziców również jest uzależniona od uchwały rady gminy? 3. Czy w tym przypadku dochód z festynu czy innej imprezy, a także zysk z loterii fantowej również będzie zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym.
Inne Przeczytaj odpowiedź
- Mam pytanie dotyczące sklepiku szkolnego. Mam podmiot zewnętrzny, który prowadzi działalność gospodarczą i mogłaby w naszej szkole prowadzić sklepik szkolny. Czy szkoła może nieodpłatnie udostępnić pomieszczenie pod ten sklepik?
Inne Przeczytaj odpowiedź
- Nauczyciele przedszkolni w placówkach niepublicznych zatrudnieni na umowy o pracę na czas określony i nieokreślony za dzień 11 listopada przysługuje im dzień wolny, który wykorzystają do końca roku. A jak jest jeśli za rok wypadnie to święto w niedzielę, czy też dzień wolny im przysługuje?
- Czy uczniowie klas I-III/SP (I etap edukacyjny) mogą wyjeżdżać na wycieczki dwu dniowe poza miejsce zamieszkania - odległość powyżej 500km? Jakie przepisy to regulują?
Inne Przeczytaj odpowiedź
- Pytanie dotyczy warunków higienicznych w szkole: W toaletach uczniowskich znajdują się przepływowe ogrzewacze wody z mieszalnikiem, a doprowadzona do kranów nad umywalkami woda jest dozowana za pomocą czasowych zaworów (wciskany kurek puszcza ciepłą wodę o temperaturze ustawionej z mieszalnika, woda płynie przez ok 30 sek). Kontrola SANEPID zarzuciła brak zimnej wody w łazienkach dla uczniów. Czy faktycznie opisanie rozwiązanie z mieszalnikiem i ciepłą wodą nie jest wystarczające?
Inne Przeczytaj odpowiedź
- Komunikaty z Ministerstwa Edukacji Narodowej i Kuratorium Oświaty!
- Porady i opinie ekspertów.
- Nowe narzędzia dla dyrektorów placówek oświatowych.
- Bieżące informacje prasowe