Projekt ustawy o systemie oświaty skierowany do konsultacji zewnętrznych

Rezygnacja ze sprawdzianu szóstoklasistów, dodatkowe prawa dla maturzystów i osób zdających egzaminy zawodowe to najważniejsze zmiany w projekcie ustawy o systemie oświaty skierowanym wczoraj do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji zewnętrznych.

Projekt nowelizacji ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty przewiduje następujące zmiany m.in.:

od roku szkolnego 2016/2017 nie będzie przeprowadzany sprawdzian w ostatnim roku nauki w szkole podstawowej;
od roku 2017 osoby przystępujące do egzaminu maturalnego oraz egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie będą miały możliwość odwołania się od ustalonego przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej wyniku weryfikacji sumy punktów z części pisemnej egzaminu maturalnego i części pisemnej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego, składającego się z doświadczonych egzaminatorów oraz ekspertów, specjalizujących się w danej dziedzinie nauki;
jeszcze w tym roku szkolnym osoby przestępujące do egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie będą mogły wykonywać fotografię swojej pracy egzaminacyjnej podczas dokonywania wglądu. Prawo to, od roku szkolnego 2016/2017 r., będzie przysługiwało również uczniom przystępującym do sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego;
weryfikację – na wniosek ucznia lub absolwenta – sumy punktów z egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej będzie zobligowany wyznaczyć do tej weryfikacji innego egzaminatora niż egzaminator, który sprawdzał i oceniał pracę w zespole egzaminatorów;
w postępowaniu rekrutacyjnym na rok szkolny 2017/2018 terminy postępowania rekrutacyjnego oraz postępowania uzupełniającego, a także terminy składania dokumentów będą ustalane przez organy prowadzące lub właściwego kuratora oświaty zgodnie z kompetencjami określonymi w ustawie;
postępowanie rekrutacyjne na rok szkolny 2017/2018 do nowo tworzonego publicznego przedszkola, publicznej innej formy wychowania przedszkolnego, publicznej szkoły lub publicznej placówki będzie przeprowadzane na zasadach określonych w ustawie;
dyrektorzy szkół podstawowych i gimnazjów będą mieli możliwość zakupu podręczników lub materiałów edukacyjnych do nauki danego języka obcego nowożytnego dla uczniów danych klas, które są dostosowane do ich stopnia zaawansowania znajomości tego języka – w przypadku, gdy w kolejnym roku lub latach szkolnych zaistnieje problem z niedopasowaniem części zakupionych już dla danej klasy podręczników lub materiałów edukacyjnych do tego języka. Koszt zapewnienia podręczników lub materiałów edukacyjnych do danego języka obcego nowożytnego dostosowanych do stopnia zaawansowania znajomości tego języka będzie refundowany do wysokości 25 zł na ucznia, ze środków dotacji celowej przekazanej na kolejny rok szkolny. W przypadku uczniów niepełnosprawnych koszt zapewnienia podręczników lub materiałów edukacyjnych do nauki danego języka obcego nowożytnego jest refundowany do odpowiednio zwiększonej kwoty 25 zł, poprzez pomnożenie jej przez wskaźniki określone w przepisach wydanych na podstawie art. 22aga ustawy;
w zakresie podręczników i materiałów dla uczniów niepełnosprawnych:

zapewnienie uczniom niepełnosprawnym podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych, dostosowanych do ich potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych, niezależnie od terminu wydania orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego,
umożliwienie wykorzystana dotacji celowej na zakup sprzętu lub oprogramowania umożliwiającego odczyt podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych w postaci elektronicznej,
wprowadzenie możliwości zlecenia opracowania i wydania przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania książki pomocniczej do kształcenia specjalnego dla uczniów niepełnosprawnych, co przyczyni się do podniesienia jakości kształcenia tych uczniów, a w konsekwencji zwiększania ich szans edukacyjnych,
poszerzenie katalogu podmiotów, które mogą potwierdzić posiadanie doświadczenia i osiągnięć przez osobę ubiegającą się o wpisanie na listę rzeczoznawców do spraw podręczników przeznaczonych do kształcenia specjalnego o organizację pozarządową, której statutowa działalność obejmuje działalność naukową lub edukacyjną na rzecz osób niepełnosprawnych;

w zakresie kształcenia uczniów przybywających z zagranicy:

doprecyzowanie katalogu jednostek samorządu terytorialnego obowiązanych do zapewnienia dodatkowej bezpłatnej nauki języka polskiego uczniom przybywającym z zagranicy,
wprowadzenie możliwości wskazania uczniowi przybywającemu z zagranicy, jako miejsca realizacji obowiązku szkolnego, szkoły innej niż szkoła, w obwodzie której uczeń mieszka,
doprecyzowanie upoważnienia dla ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do wydania rozporządzenia w zakresie dostosowania form i metod kształcenia do potrzeb osób niebędących obywatelami polskimi i obywateli polskich, którzy uczyli się za granicą;

umożliwienie zbierania w systemie informacji oświatowej danych o wychowankach młodzieżowych ośrodków wychowawczych, którzy zostali skierowani do ww. ośrodka, lecz do niego jeszcze nie przybyli oraz wychowankach niedoprowadzonych do ośrodka;
doprecyzowanie przepisów dotyczących dotowania przedszkoli, szkół i placówek niepublicznych oraz publicznych prowadzonych przez osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego i osoby fizyczne.

Duży poziom ogólności obecnych przepisów dotyczących dotowania przedszkoli, szkół i placówek z budżetów samorządów powodował ich nieprecyzyjność i wątpliwości interpretacyjne. W konsekwencji powodowało to ich niejednolite stosowanie w skali kraju. Konieczność doprecyzowania i ujednolicenia przepisów w tym zakresie zgłaszają samorządy, regionalne izby obrachunkowe oraz Najwyższa Izba Kontroli. Potrzebę taką wskazywały również podmioty prowadzące przedszkola, szkoły i inne placówki oświatowe, niebędące jednostkami samorządu terytorialnego.

W ramach projektowanych przepisów w zakresie dotacji udzielanych z budżetów samorządów zostaną wprowadzone następujące zmiany:

wprowadzenie słownika pojęć, w tym m. in. pojęć: najbliższa gmina i najbliższy powiat,
zdefiniowanie pojęcia wydatków bieżących będących podstawą do obliczania wysokości dotacji oraz wyłączenie w tym zakresie (oprócz opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego i opłat za wyżywienie, kwoty dotacji, o której mowa w art. 22ae ust. 3 – jak obecnie): wydatków bieżących finansowanych z użyciem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, kwoty części oświatowej subwencji ogólnej przekazanej dla gminy lub powiatu na uczniów niepełnosprawnych w szkołach ogólnodostępnych oraz na dzieci objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, a także na dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim objęte zajęciami rewalidacyjno-wychowawczymi,
doprecyzowanie i dostosowanie przepisów dotyczących rozliczania się między gminami w zakresie pokrycia kosztów dotacji lub kosztów edukacji przedszkolnej w przypadku gdy dziecko korzysta z wychowania przedszkolnego w gminie, której nie jest mieszkańcem, tj. wyłączenie możliwości rozliczeń między gminami w przypadku uczniów niepełnosprawnych, ze względu na objęcie tych dzieci subwencją oświatową,
doprecyzowanie kwestii dotowania dzieci z niepełnosprawnością intelektualną
w stopniu głębokim, tj. dodanie odrębnej podstawy prawnej dla dotowania przedszkoli, szkół i placówek, które prowadzą zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim,
określenie jednostki samorządu terytorialnego jako podmiotu dotującego szkołę artystyczną przekazaną do prowadzenia innej osobie prawnej lub osobie fizycznej w trybie art. 5 ust. 5g ustawy,
wprowadzenie obowiązku publikacji podstawowych kwot dotacji oraz przewidywanej liczby uczniów przyjętej do ich wyliczenia,
wprowadzenie możliwości korygowania wysokości dotacji, jeśli w samorządzie plan wydatków zmienił się po 15 grudnia,

12. doprecyzowanie przepisów budzących wątpliwości interpretacyjne oraz ujednolicenie brzmienia przepisów dotacyjnych; z dniem 1 września 2017 r. zlikwidowana zostanie szkoła pomaturalna bibliotekarska i animatorów kultury;

13.doprecyzowane zostały przepisy regulujące kwestie związane z dokonywaniem wpisów do ewidencji szkół niepublicznych;

14.zmiany w zasadach dotowania niepublicznych szkół artystycznych posiadających uprawnienia szkoły publicznej.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw