Indywidualizacja kształcenia – projekty rozporządzeń do ponownych konsultacji

Indywidualne zajęcia w szkole dla uczniów z niepełnosprawnością, zindywidualizowana ścieżka kształcenia dla uczniów chorych oraz indywidualne nauczanie dla uczniów chorych, którzy nie mogą chodzić do szkoły – to kluczowe rozwiązania proponowane z projektach rozporządzeń o kształceniu uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Dzisiaj 14 czerwca br. projekty 3 rozporządzeń skierowaliśmy do ponownych konsultacji publicznych w sprawie:

Indywidualizacja kształcenia w szkole

Uczniowie z niepełnosprawnościami, którzy mogą chodzić do szkoły, ale wymagają tego, aby część zajęć prowadzona była dla nich w formie indywidualnej lub w mniejszej grupie – będą mieli takie zajęcia w szkole. Zespół nauczycieli może wskazać takie rozwiązanie w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym. Wskazano to wprost w przepisach.

Uczniowie chorzy, którzy mogą chodzić do szkoły, ale z uwagi na trudności w funkcjonowaniu, w szczególności wynikające ze stanu zdrowia, wymagają, by część zajęć była prowadzona w formie indywidualnej lub w mniejszej grupie – mogą być objęci zindywidualizowaną ścieżką kształcenia. Warunkiem będzie opinia publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej. Istnieje również możliwość utworzenia klasy terapeutycznej w ciągu całego roku szkolnego.

Indywidualne nauczanie

Uczniowie chorzy, którym stan zdrowia znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły będą mieli zajęcia w domu. Jeśli stan zdrowia na to pozwoli mogą oni chodzić do szkoły na wybrane zajęcia z klasą. Jeśli ich stan zdrowia czasowo się poprawi, dyrektor szkoły będzie mógł na wniosek rodziców zawiesić indywidualne nauczanie i dziecko może chodzić do szkoły jak pozostali rówieśnicy.

Uczniowie chorzy, którym stan zdrowia uniemożliwia chodzenie do szkoły, będą mieli zajęcia w domu.

Naszym priorytetem jest umożliwienie rzeczywistego włączania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi do ich grupy rówieśniczej. Zaproponowaliśmy elastyczne rozwiązania, które zapewnią organizację kształcenia tych uczniów zgodnie z ich potrzebami i będą sprzyjać edukacji włączającej.

Priorytetem działań szkoły powinno być dążenie do pełnego, rzeczywistego włączenia i integracji z rówieśnikami ucznia niepełnosprawnego, zarówno poprzez wspomaganie rozwoju samego ucznia, indywidualizację i wspieranie go podczas zajęć z klasą, jak i likwidowanie barier oraz ograniczeń utrudniających funkcjonowanie w grupie rówieśniczej i uczestnictwo w życiu szkoły.

Nowe regulacje wzmacniają oddziaływania edukacyjne oraz rewalidacyjne kierowane do uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Doprecyzowujemy zadania nauczycieli w zakresie rozpoznawania indywidualnych potrzeb uczniów.
W projektowanych przepisach rozporządzenia w sprawie pomocy psychologiczno-pedagogicznej wskazujemy, że pomoc ta polega na rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych. Nauczyciele będą rozpoznawać też indywidualne możliwości psychofizyczne ucznia oraz czynniki środowiskowe wpływające na jego funkcjonowanie w przedszkolu, szkole i placówce. Zadaniem nauczyciela jest zbadanie potencjału rozwojowego ucznia i trudności, które mogą wynikać z funkcjonowania samego dziecka, ale też środowiska, w jakim funkcjonuje.

W rozporządzeniu o pomocy psychologiczno-pedagogicznej proponujemy następujące rozwiązania, m.in.:

zajęcia logopedyczne będą adresowane do dzieci z deficytami kompetencji i zaburzeń sprawności językowych,
klasy terapeutyczne były tworzone również dla dzieci chorych i w ciągu całego roku,
dyrektor przedszkola lub szkoły będzie mógł, za zgodą rodziców, wystąpić z wnioskiem o diagnozę problemu ucznia do publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej w sytuacji, gdy działania szkoły nie poprawiają funkcjonowania ucznia,
rodzic nadal będzie mógł zwrócić się bezpośrednio do poradni psychologiczno-pedagogicznej o pomoc,
nową formę pomocy – zajęcia rozwijające umiejętności uczenia się, zindywidualizowaną ścieżkę realizacji obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, zindywidualizowaną ścieżkę kształcenia oraz zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne dla uczniów z dysfunkcjami i zaburzeniami utrudniającymi funkcjonowanie społeczne.

Rozwiązania dla uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie lub zagrożonych niedostosowaniem.

Proponujemy zmiany dotyczące, m.in.:

wieku ucznia w szkole – uczeń w szkole podstawowej będzie mógł się uczyć do 20 roku życia, a nie jak dotychczas do 18 lat,
zawartości indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego oraz zakresu okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia,
wskazania wspomagających i alternatywnych metod komunikacji jako zajęć rewalidacyjnych z realizowanych z uczniami niesłyszącymi, z afazją lub autyzmem,
zobowiązania zespołu nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i specjalistów, prowadzących zajęcia z uczniem do spotkań nie rzadziej niż raz w semestrze,
obowiązku dyrektora przedszkola, szkoły lub ośrodka w zakresie współpracy z rodzicami,
zatrudniania pomocy nauczyciela.

Konsultacje trwają do 23 czerwca 2017 r.

Departament Informacji i Promocji
Ministerstwo Edukacji Narodowej