Awans zawodowy nauczycieli szkół za granicą

Od 1 stycznia br. obowiązują nowe przepisy, które umożliwiają uzyskiwanie awansu zawodowego przez nauczycieli szkół za granicą. Zmiany w Karcie Nauczyciela dotyczą nauczycieli języka polskiego, historii, geografii oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim, którzy pracują w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw lub uczą tych przedmiotów w innych formach nauczania prowadzonych przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą. Nowe rozwiązania prawne to odpowiedź na postulaty środowisk oświatowych Polonii i Polaków mieszkających za granicą.

Kto może przystąpić do awansu zawodowego?
Dzięki zmianom w Karcie Nauczyciela nauczyciele ze szkół za granicą mogą uzyskiwać stopnie awansu. Nowe rozwiązania dotyczą nauczycieli języka polskiego, historii, geografii oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw lub nauczanych w innych formach prowadzonych przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą.

W jaki sposób można uzyskać wyższy stopień awansu zawodowego?
Nauczyciele spełniający wymagania dotyczące kwalifikacji mogą:
1) ubiegać się o nadanie stopnia nauczyciela kontraktowego albo mianowanego na podstawie posiadanego dorobku zawodowego i stażu pracy,
2) uzyskać stopień awansu zawodowego po odbyciu stażu i zdaniu egzaminu przed komisją egzaminacyjną albo kwalifikacyjną – w zależności od stopnia awansu zawodowego.

Jakie warunki należy spełniać, aby móc ubiegać się o nadanie stopnia awansu zawodowego na podstawie dorobku zawodowego i staży pracy?
Nauczyciele posiadający kwalifikacje zawodowe i znaczący dorobek zawodowy, którzy w okresie 10 lat poprzedzających złożenie wniosku o nadanie stopnia nauczyciela kontraktowego przez co najmniej 5 lat szkolnych prowadzili zajęcia w szkole za granicą, mogą wnioskować o nadanie stopnia nauczyciela kontraktowego.
Nauczyciele, którzy w okresie 20 lat poprzedzających złożenie wniosku o nadanie stopnia nauczyciela kontraktowego przez co najmniej 15 lat szkolnych prowadzili zajęcia w szkole za granicą, mogą wnioskować o nadanie stopnia nauczyciela mianowanego.
Wnioski o nadanie stopnia awansu zawodowego na podstawie posiadanego dorobku zawodowego oraz stażu pracy mogą być składane na bieżąco w ciągu całego roku, począwszy od 1 stycznia 2021 r. Nauczyciele wnioskujący o nadanie stopnia awansu zawodowego dołączają do wniosku dokumenty potwierdzające posiadanie wymaganych kwalifikacji, znaczącego dorobku zawodowego oraz okresu prowadzenia zajęć w szkole za granicą.

W jaki sposób oceniany będzie dorobek zawodowy pracy nauczyciela?
Dorobek zawodowy nauczyciela za granicą oceniany jest w zakresie:
1) jakości pracy prowadzonej z uczniami,
2) współpracy z innymi nauczycielami,
3) kultury pedagogicznej nauczyciela,
4) opracowania i realizacji własnego programu nauczania,
5) osiągnięć w pracy na rzecz oświaty Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą,
6) osiągnięć w zakresie promocji Polski, w tym języka polskiego, historii, kultury i tradycji polskich, w środowisku lokalnym za granicą,
7) publikacji, w tym materiałów edukacyjnych, dotyczących nauczania języka polskiego, historii, geografii oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim wśród Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą oraz dzieci pracowników migrujących, a także kultury polskiej.
Szczegółowe informacje dotyczące osiągnięć w pracy dydaktycznej i wychowawczej nauczyciela, które mogą być uznane za znaczący dorobek zawodowy, są określone w rozporządzeniu MEN z dnia 15 października 2020 r. sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli szkół za granicą.

Kiedy należy składać wnioski o rozpoczęcie stażu na kolejny stopień awansu zawodowego?
Wnioski można składać w ciągu całego roku. Nauczyciele, którzy złożą wnioski do 31 lipca, będą mogli rozpocząć staż w tym samym roku kalendarzowym.
Uwaga! Nauczyciel może rozpocząć staż na kolejny stopień awansu zawodowego po przepracowaniu w szkole co najmniej dwóch lat od uzyskania poprzedniego stopnia awansu zawodowego.

Ile trwa staż?
Okresy stażowe trwają: 9 miesięcy – w przypadku nauczyciela ubiegającego się o stopień nauczyciela kontraktowego oraz 2 lata i 9 miesięcy – w przypadku pozostałych stopni awansu.

Jak można zostać opiekunem stażu nauczyciela szkoły za granicą?
Nauczyciele mianowani albo dyplomowani zatrudnieni w szkole polskiej, o której mowa w art. 4 pkt 29d ustawy Prawo oświatowe, szkole i zespole szkół, o których mowa w art. 8 ust. 5 pkt 2 lit. c ustawy Prawo oświatowe, szkole europejskiej, a także szkole w Polsce, mogą za pośrednictwem strony internetowej https://awanspolonijny.men.gov.pl/login złożyć wniosek o wpisanie na listę opiekunów stażu. Pełnienie funkcji opiekuna stażu wymaga zgody dyrektora szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony.

Gdzie należy się zgłosić, aby uzyskać stopień awansu zawodowego?
Jednostką, która realizuje zadania związane z awansem zawodowym nauczycieli szkół za granicą, jest Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą. Wszystkie wnioski oraz dokumenty należy składać poprzez ww. stronę internetową – system informatyczny dedykowany do obsługi awansu zawodowego nauczycieli szkół za granicą.

Do kogo zwracać się z pytaniami dotyczącymi awansu zawodowego nauczycieli szkół zagranicą?
Odpowiedzi udzielają pracownicy Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą oraz Departamentu Współpracy Międzynarodowej Ministerstwa Edukacji i Nauki.

Źródło: MEiN