I. 22 marca 2024 roku Minister Edukacji podpisała zmianę rozporządzenia MEN z 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (t. j. w Dz. U. z 2023 r. poz. 2572). Zmiana ukazała się w Dz. U. poz. 438.Zmiany dotyczą dwóch niezwykle istotnych w procesie oceniania uczniów kwestii:1) prac domowych w klasach I-III szkoły podstawowej oraz w klasach IV-VIII szkoły podstawowej (zmiana nie dotyczy szkół ponadpodstawowych),2) zmiana sposobu wyliczania średniej ocen klasyfikacyjnych z uwagi na możliwość uzyskania przez ucznia świadectwa z wyróżnieniem (z tzw. paskiem).II. 1. Zmiany dotyczące kwestii prac domowych w szkole podstawowej zostały wprowadzone od dnia 1 kwietnia 2024 r. poprzez dodanie § 12a w rozporządzeniu w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych.2. Ujmuje się problem ograniczenia prac domowych poprzez uregulowania:1) prac domowych w klasach I-III szkoły podstawowej, oraz 2) prac domowych w klasach IV-VIII szkoły podstawowej,3. Ograniczenia nie dotyczą prac domowych w szkołach ponadpodstawowych. 4. Prace domowe w klasach I-III szkoły podstawowej - nie zadaje się uczniowi: 1) pisemnych prac domowych, z wyjątkiem ćwiczeń usprawniających motorykę małą, 2) praktyczno-technicznych prac domowych – do wykonania w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych. 5. Specjaliści uważają, że ćwiczenia usprawniające motorykę małą są korzystne dla każdego dziecka, ponieważ im więcej dziecko otrzyma stymulacji w zakresie dłoni i palców, tym mniejsza szansa pojawienia się zaburzeń motoryki małej. Dzieci, które jak najwcześniej lepią, malują, nawlekają, wydzierają, wycinają, zapinają, zawiązują – nabierają zręczności, która jest niezbędna w prawidłowym rozwoju. Z uwagi na powyższe można zadawać prace domowe w formie ćwiczeń usprawniających motorykę małą. Zlecone ćwiczenia usprawniające motorykę małą stają się obowiązkowe dla ucznia i nauczyciel może ustalić z nich ocenę.Wiele podpowiedzi w tym zakresie zawierają strony internetowe, np. Pedagog-online, Jaśkowe klimaty itp.6. W klasach IV–VIII szkoły podstawowej nauczyciel może zadać uczniowi pisemną lub praktyczno-techniczną pracę domową do wykonania w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych, z tym że nie jest ona obowiązkowa dla ucznia i nie ustala się z niej oceny.W tym przypadku nauczyciel sprawdza wykonaną przez ucznia pisemną lub praktyczno-techniczną pracę domową i przekazuje informację o jego osiągnięciach edukacyjnych pomagających w uczeniu się – zawierającą o tym:1) co uczeń robi dobrze, 2) co i jak wymaga poprawy, 3) jak powinien dalej się uczyć.III. 1. Zmiany sposobu wyliczania średniej ocen klasyfikacyjnych, z uwagi na możliwość uzyskania przez ucznia świadectwa z wyróżnieniem (z tzw. paskiem), zostaną wprowadzone od dnia 1 września 2024 r. poprzez zmianę brzmienia § 18 ust. 2 i § 19 ust. 2 w rozporządzeniu w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych..2. § 18 ust. 2 cytowanego rozporządzenia dotyczy promowania - do 31 sierpnia 2024 r. obowiązuje zapis mówiący, że począwszy od klasy IV szkoły podstawowej (dotyczą wszystkich typów szkół dla dzieci i młodzieży), uczeń, który w wyniku klasyfikacji rocznej uzyskał z obowiązkowych zajęć edukacyjnych średnią rocznych ocen klasyfikacyjnych co najmniej 4,75 oraz co najmniej bardzo dobrą roczną ocenę klasyfikacyjną zachowania, otrzymuje promocję do klasy programowo wyższej z wyróżnieniem. Uczniowi, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne, religię lub etykę, do średniej ocen wlicza się także roczne oceny klasyfikacyjne uzyskane z tych zajęć.Od 1 września 2024 r. obowiązuje nowy zapis mówiący, że uczniowi, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne, do średniej ocen wlicza się także roczne oceny klasyfikacyjne uzyskane z tych zajęć.Natomiast rocznych ocen klasyfikacyjnych uzyskanych z religii lub etyki nie wlicza się do średniej ocen. 3. § 19 ust. 2 cytowanego rozporządzenia dotyczy ukończenia szkoły - do 31 sierpnia 2024 r. obowiązuje zapis mówiący, że uczeń kończy szkołę podstawową, branżową szkołę I stopnia, liceum ogólnokształcące i technikum z wyróżnieniem, jeżeli w wyniku klasyfikacji końcowej uzyskał z obowiązkowych zajęć edukacyjnych średnią końcowych ocen klasyfikacyjnych co najmniej 4,75 oraz co najmniej bardzo dobrą końcową ocenę klasyfikacyjną zachowania.Uczniowi, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne, religię lub etykę, do średniej ocen wlicza się także końcowe oceny klasyfikacyjne uzyskane z tych zajęć.Od 1 września 2024 r. obowiązuje nowy zapis mówiący, że uczniowi, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne, do średniej ocen wlicza się także końcowe oceny klasyfikacyjne uzyskane z tych zajęć.Natomiast końcowych ocen klasyfikacyjnych uzyskanych z religii lub etyki nie wlicza się do średniej ocen. 4. Rozporządzenie MEN z 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (t. j. w Dz. U. z 2024 r. poz. 80) określa dodatkowe zajęcia edukacyjne, do których zalicza:1) zajęcia z języka obcego nowożytnego innego niż język obcy nowożytny nauczany w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych, 2) zajęcia, dla których nie została ustalona podstawa programowa, lecz program nauczania tych zajęć został włączony do szkolnego zestawu programów nauczania.W przypadku wprowadzenia do rozkładu zajęć dodatkowych zajęć edukacyjnych udział uczniów w tych zajęciach jest obowiązkowy.Leszek Zaleśny