Trudno jest dyrektorom szkół zweryfikować, czy nauczyciele znają nową podstawę programową i stosują ją. Tym bardziej, gdy dyrektor jest polonistą, a trzeba skontrolować nauczyciela matematyki, biologii, przyrody, fizyki czy informatyki. Aby nie spotkać się z zarzutami, że szkoła nie realizuje nowej podstawy programowej, nauczyciel sam powinien złożyć autoewaluację – oświadczenie o znajomości nowej podstawy i jej realizowaniu podczas zajęć edukacyjnych. W nieodległej przeszłości z realizacją podstawy programowej bywało różnie. W marcu 2012r. w Krakowie, podczas spotkania ówczesnej minister edukacji z dyrektorami szkół ujawniono, że po 3 latach stosowania nowej podstawy programowej (która zaczęła obowiązywać w 2009r.) 90% nauczycieli nie stosuje się do nowej podstawy programowej.

Materiały do realizacji projektu ewaluacji wewnętrznej w obszarze pomocy psychologiczno – pedagogicznej udzielanej przez szkołę.

6 przykładowych narzędzi (stanowiących komplet) do przeprowadzenia ewaluacji wewnętrznej w jednooddziałowym przedszkolu do przedmiotu ewaluacji z planu nadzoru na rok szkolny 2015/2016.

Arkusz obserwacji zajęć został opracowany na podstawie aktualnych przepisów, tj. Rozporządzenia MEN z dnia 7. 10. 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (ze zm.). Dokument jest propozycją dla placówek opiekuńczo-wychowawczych.

Dyrektor przedszkola przeprowadza, w ramach nadzoru pedagogicznego, ewaluację wewnętrzną i wykorzystuje jej wyniki do doskonalenia jakości pracy przedszkola. W celu zaplanowania i przeprowadzenia ewaluacji wewnętrznej dyrektor powinien powołać zespół ewaluacyjny. Najlepiej zrobić to na sierpniowym posiedzeniu rady pedagogicznej – nie później jednak niż do 15 września. 

Oceniając pracę szkoły w trakcie przeprowadzania podsumowującej rady pedagogicznej warto posłużyć się arkuszami z kryteriami oceny wykorzystywanymi przy przeprowadzaniu ewaluacji zewnętrznej. Każdy arkusz powinien być dostosowany do konkretnego wymagania w ramach nadzoru pedagogicznego. Pobierz arkusz dotyczący samooceny pracy przedszkola w odniesieniu do wymagania 3. (Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się). 

Obowiązkiem dyrektora przedszkola jest opracowanie arkusza organizacyjnego i przedstawienie go do zatwierdzenia organowi prowadzącemu. Dyrektor ma na to czas do 30 kwietnia każdego roku. Poniżej prezentujemy przykładowy arkusz organizacji przedszkola. 

Co najmniej raz w roku dyrektor przedszkola, jako kierownik jednostki sektora finansów publicznych, musi przeprowadzić samoocenę systemu kontroli zarządczej w placówce. Wykorzystuje do tego ankiety do samooceny. 

Samooceny kontroli zarządczej w przedszkolu dokonują zarówno pracownicy, jak i kierownictwo placówki. Poniżej znajduje się do pobrania ankieta do samooceny kontroli zarządczej dla kierownictwa przedszkola (również dla kierowników komórek organizacyjnych jeśli są wydzielone). 

Kontrola pracy intendenta musi się ściśle odnosić do zakresu obowiązków danego pracownika na podstawie przepisów prawnych i wewnętrznych regulacji obowiązujących w przedszkolu. Zakres obowiązków intendenta może się nieco różnić w przypadku różnych przedszkoli, dlatego arkusz kontroli pracy intendenta należy przygotować w odniesieniu do konkretnego pracownika.

Przeprowadzając ocenę okresową pracowników, bezpośredni przełożony może korzystać z opracowanego już arkusza oceny pracownika. Arkusz oceny pracownika powinien zawierać ogólne kryteria oceny dla wszystkich urzędników. Może również przewidywać kryteria indywidualne dla poszczególnych stanowisk pracy. Arkusz oceny okresowej powinien ponadto zawierać część informacyjną, w której będą zamieszczone informacje o pracowniku i o poprzedniej ocenie. 

Kwestioanriusz może być wykorzystany do ewaluacji wewnętrznej z obszaru 12 – Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi.

Arkusz wywiadu może być wykorzystany do ewaluacji wewnętrznej z obszaru 2 – Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.

Celem ankiety jest poznanie opinii rodziców na temat współpracy szkoły ze środowiskiem lokalnym. Ankieta może być wykorzystana do ewaluacji wewnętrznej z obszaru 10 – Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz ośrodka na rzecz wzajemnego rozwoju.

Kwestionariusz wywiadu może być wykorzystany do ewaluacji wewnętrznej z obszaru 7 – Nauczyciel współpracujący w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych.

Ankieta mająca za zadanie poznanie opinii rodziców na temat funkcjonowania wewnątrzszkolnego systemu oceniania. Ankieta może być wykorzystana do ewaluacji wewnętrznej z obszaru 2 – Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.

Ankieta mająca za zadanie poznanie opinii uczniów na temat funkcjonowania wewnątrzszkolnego systemu oceniania. Ankieta może być wykorzystana do ewaluacji wewnętrznej z obszaru 2 – Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.

Prezentowany kwestionariusz można wykorzystać realizując wymaganie 6 – Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów uwzględniając ich indywidualną sytuację.

Celem badań jest analiza działań wychowawców poszczególnych klas w zakresie włączania rodziców w działalność szkoły. Ankietę może być wykorzystana do ewaluacji wewnętrznej z obszaru 9 – Rodzice są partnerami szkoły lub placówki.

Ankieta dla rodziców na temat bezpieczeństwa w szkole. Ankieta może być wykorzystana do ewaluacji wewnętrznej z obszaru 5 – Respektowane są normy społeczne.

Celem ankiety jest zebranie informacji na temat aktywności uczniów szkoły podczas obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych. Ankietę można wykorzystać podczas realizacji wymagania nr 4 – Uczniowie są aktywni. 

Prezentowany wzór ankiety można wykorzystać realizując wymaganie 1 – Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów.

Ankietę można wykorzystać realizując wymaganie 3 – Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 

Ankieta jest przeznaczona dla nauczycieli różnych typów szkół. Może być wykorzystana do ewaluacji wewnętrznej z obszaru 10 – Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju

Ankieta pomoże w dokonaniu ewaluacji związanej z funkcjoowaniem placówki w opinii rodziców (Wymaganie 9: Rodzice są partnerami szkoły lub placówki)

Druk może być wykorzystany zarówno przez dyrektora jak i nauczycieli w celu dokonania (samo)kontroli realizacji podstaw programowych w szkole podstawowej oraz w gimnazjum.

Ankieta dla uczniów sprawdzająca postrzeganie wewnątrzszkolnego systemu oceniania.

Ankieta diagnozująca problemy z uczeniem się wśród uczniów. Dokument zawiera 27 stwierdzeń kontrolnych.

Przedstawiony arkusz kontroli jest załącznikiem do szkolnego planu nadzoru pedagogicznego.

Jednym z wymagań jest pozyskanie informacji o losach dzieci, które uczęszczały do przedszkola. Ankieta jest sposobem pozyskania informacji od rodziców absolwentów.

Podstawą efektywnej pracy z dzieckiem uczęszczającym do przedszkola jest jak najlepsze jego poznanie. Jedną z form zdobywania rzetelnych informacji o dziecku jest wywiad z jego rodzicami. Prezentowana ankieta pozwala pozyskać pierwsze informacje już „na wejściu”, czyli z chwilą przyjęcia dziecka do placówki.

Zgodnie z wymaganiem 9 przedszkole ma obowiązek pozyskiwania od rodziców opinii na temat działań podejmowanych przez placówkę. Prezentowany wzór ankiety ułatwi zebranie informacji – koniecznych do ewaluacji wewnętrznej – a dotyczących przydatności spotkań adaptacyjnych organizowanych w przedszkolu.

Arkusz do jakościowej analizy wyników obserwacji jest integralną częścią Skali Gotowości Szkolnej, dzięki któremu nauczyciel może dokonać diagnozy przedszkolnej dziecka w roku szkolnym poprzedzającym planowe rozpoczęcie przez nie nauki w szkole.

Na użytek ewaluacji wewnętrznej, organizowanej przez dyrektora szkoły lub placówki przydatny będzie niniejszy kwestionariusz wywiadu z pedagogiem szkolnym, który pozwoli właściwie realizować wszystkie wymagania związane z realizacją koncepcji pracy, procesami edukacyjnymi i wszelkimi działaniami dydaktyczno-wychowawczymi.

Wymaganie określone w rozporządzenia MEN w sprawie nadzoru pedagogicznego – 9. „Rodzice są partnerami szkoły lub placówki” wskazuje na konieczność rozpoznawania potrzeb i oczekiwań rodziców w zakresie działalności opiekuńczo-wychowawczej szkoły, jak również uzyskania oceny podjętych przez szkołę oddziaływań. Proponowana ankieta może być przydatna dyrektorowi w sprawnym zdobyciu informacji na użytek prowadzonej ewaluacji wewnętrznej.

Odpowiedzialny wychowawca systematycznie rozpoznaje potrzeby rodziców dotyczące wzajemnej współpracy. Jedną z technik pomocnych w zdobyciu opinii rodziców jest ankieta dotycząca podejmowanych działań wychowawczych oraz organizacji klasowych wywiadówek.

Podstawą dobrej współpracy szkoły z rodzicami jest właściwe rozpoznanie potrzeb rodziców w zakresie udzielania im wsparcia i pomocy w wychowaniu dzieci i młodzieży. Prezentowana ankieta, dotycząca organizacji na terenie szkoły zajęć psychoedukacyjnych, to narzędzie pozwalające poznać stanowisko rodziców w sprawnie przeprowadzonym sondażu.

Systematyczne monitorowanie sytuacji wychowawczej szkoły stanowi podstawę wszelkich oddziaływań profilaktycznych. Jedną z metod stosowanych w tym celu jest ankieta. Wzór kwestionariusza takiej ankiety adresowanej do uczniów można zastosować do diagnozowania zjawiska przemocy – w sondażu anonimowym – w starszych klasach szkoły podstawowej i w gimnazjum.

Monitorowanie i ewaluacja pracy szkoły rozumiane jest jako badanie praktyczne i zarazem oceniające, czy szkoła spełnia wymagania stawiane jej przez państwo. Jest też podstawowym elementem wewnętrznego nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora szkoły. Prezentowana karta informacyjna systematyzuje proces badania efektywności kształcenia w klasach I–III szkoły podstawowej, ale może być także wykorzystana na dalszych etapach edukacyjnych.
 

Współpraca z rodzicami jest obowiązkiem każdego nauczyciela i podstawą jego oddziaływań edukacyjno-wychowawczo-opiekuńczych. Dobry wychowawca wie jak ważnym elementem tego procesu jest autorefleksja i samoocena. Proponowany kwestionariusz ankiety może pomóc w systematycznym monitorowaniu i ewaluacji tej współpracy. Jest też cennym źródłem informacji dla dyrektora sprawującego w szkole ewaluację wewnętrzną (Wymaganie 9: Rodzice są partnerami szkoły lub placówki).

Zgodnie z wymogami wprowadzanej reformy systemu edukacji, od roku szkolnego 2009/2010, jednym z elementów pracy nauczyciela będzie prowadzenie diagnoz. Celem ich jest zgromadzenie informacji, które mają: pomóc rodzicom, poznać stan gotowości swojego dziecka do podjęcia nauki w szkole i wspomagać go, odpowiednio do potrzeb, w osiąganiu tej gotowości ; wspomóc nauczycieli przy opracowaniu i realizowaniu indywidualnego programu wspomagania rozwoju dziecka; wesprzeć pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznej, do której zostanie skierowane dziecko w wypadku potrzeby przeprowadzenia pogłębionej diagnozy związanej ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Proces diagnostyczny zapewni szybkie i sprawne organizowanie pomocy. Umożliwi także przeprowadzanie diagnozy przesiewowej wśród wszystkich uczniów. Są to bez wątpienia korzyści dla wszystkich – dzieci, rodziców, nauczycieli. Wczesna diagnoza i wsparcie udzielone już na starcie zapobiegnie pogłębianiu się dysfunkcji na dalszych etapach kształcenia. Przedstawiony list powitalny do rodziców uczniów nowo rozpoczynających naukę w szkole ma spełniać funkcję pierwszej wstępnej diagnozy ucznia, pomóc szkole w stworzeniu dla niego jak najlepszych warunków nauki i dalszego rozwoju. Dokument może mieć zastosowanie w szkole podstawowej i szkole gimnazjalnej.