Wyodrębnianie środków na specjalną organizację nauki i metod pracy – art. 32 tzw. „ustawy okołobudżetowej”

W związku z pojawiającymi się wątpliwościami dotyczącymi realizowania obowiązku wynikającego z art. 32 ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej na rok 2015 (tzw. „ustawa okołobudżetowa”) przedstawiamy dodatkowe informacje.

W ustawie z dnia 5 grudnia 2014 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. poz. 1877) został wprowadzony w art. 32 przepis dotyczący sposobu finansowania edukacji uczniów, w tym uczniów niepełnosprawnych, na rok 2015. Przepis wprowadza obowiązek wydatkowania na realizację zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy środków w wysokości nie niższej niż zostały naliczone w subwencji oświatowej dla każdej jednostki samorządu terytorialnego.

Specjalna organizacja nauki i metod pracy, dotyczy dzieci i młodzieży wymienionych w art. 1 pkt 5 i 5a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty Dz. U. z 2004 r. Nr 256. poz. 2572, z późn. zm.), objętych kształceniem specjalnym – niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym oraz dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim objętych zajęciami rewalidacyjno-wychowawczymi.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oświatowego podstawą organizacji kształcenia specjalnego jest aktualne orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, natomiast w przypadku dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, wydane przez zespół orzekający działający w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym w publicznej poradni specjalistycznej (art. 71b ust. 3 ustawy o systemie oświaty).

Odpowiednia organizacja kształcenia oraz specjalne działania opiekuńczo-wychowawcze, zorganizowane na podstawie art. 71c ust. 2 są także realizowane w szkole lub oddziale zorganizowanym w podmiocie leczniczym oraz w jednostce pomocy społecznej.

Specjalna organizacja nauki i metod pracy dotyczy także dzieci i młodzieży:

– niedostosowanych społecznie umieszczonych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych (czyli placówkach resocjalizacyjno-wychowawczych i resocjalizacyjno-rewalidacyjnych) na podstawie postanowienia sądu rodzinnego o zastosowaniu wobec nieletniego środka wychowawczego w postaci umieszczenia w takiej placówce i orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego jeżeli zostało ono wydane

– zagrożonych niedostosowaniem społecznym umieszczonych w młodzieżowych ośrodkach socjoterapii na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego (oraz w przypadku niektórych wychowanków – postanowienia sądu rodzinnego o zastosowaniu wobec nieletniego środka wychowawczego w postaci umieszczenia w takiej placówce wydanego na podstawie przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich w brzmieniu obowiązującym do 1 stycznia 2012r.).

W opinii MEN, przez wydatki związane z realizacją zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy w placówkach wychowania przedszkolnego ogólnodostępnych i integracyjnych oraz w szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych, należy rozumieć wydatki na wszelką działalność wykonywaną na rzecz uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego oraz dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim posiadających orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, w tym w odpowiedniej części również wydatków: na utrzymanie budynku, związanych z administracją szkoły, na wynagrodzenie nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących, na wynagrodzenie dyrektora i wicedyrektorów szkoły, itp. Należy tutaj nadmienić że takie podejście jest zgodne ze sposobem naliczenia subwencji na realizację zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy.

W przypadku szkół, przedszkoli i placówek specjalnych, wszystkie wydatki ponoszone w ww. jednostkach należy uznać za związane z realizacją zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy.

Jednocześnie informujemy, że w dziale 801 – Oświata i wychowanie, rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2014 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U poz. 1952) zostały wprowadzone dwa nowe rozdziały 80149 i 80150. Nowe rozdziały dotyczą gromadzonych dochodów i wydatków ponoszonych na realizację zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy w szkołach (placówkach wychowania przedszkolnego) ogólnodostępnych i integracyjnych. Dokonane ww. rozporządzeniem zmiany w zakresie klasyfikacji budżetowej nie uchyliły jednocześnie obowiązku stosowania pozostałych rozdziałów klasyfikacji budżetowej, odpowiadających określonym rodzajom działalności (np. szkoły podstawowe specjalne, przedszkola specjalne, gimnazja specjalne, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze itd.).

Klasyfikacja budżetowa (w tym wskazane wyżej nowoutworzone rozdziały), nie przesądza o metodzie rozliczenia wydatków na zadania związane z zapewnieniem edukacji i opieki dla dzieci i młodzieży wymagającej stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy w szkołach i przedszkolach ogólnodostępnych oraz z oddziałami integracyjnymi.